Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2016.

Kaynakça var.

Şok ve buna neden olan sendromlar ilk olarak acil servis (AS)'de tanısı konulan ve ciddi mortaliteyle giden klinik tablolardır. Bu sendromların tedavisinde en önemli kısım olan agresif sıvı tedavisinin erken ve hızlı yapılması hayati önem arz etmektedir. Tedavideki esas problemlerden biri etkin ve yeterli sıvı tedavisi ve takibidir. Ultrasonla vena kava inferior (VKi) çapı ölçümü kılavuzlarda sıvı tedavisinin takibi için önerilen invaziv yöntemlere alternatif olmaya başlamış hatta son yıllarda sıvı tedavisi takibinde VKi çaplarının tek başına yeterli olmayabileceği daha doğru sonuçlar elde etmek için hem VKi hem de aort çapı (AO) ölçülerek hesaplanan VKi/AO indeksinin daha optimalolabileceği bildirilmektedir. Çalışmamız prospektif olarak 01.10.2015 ile 31.01.2016 tarihleri arasında AS'e başvuran şok ve buna neden olacak hastalık tanılı hastalar alınarak yapıldı. Çalışmaya rutin tedavi planı dahilinde santral venöz yol açılan (internal juguler/femoral/subklavyen venöz kateterizasyon uygulanan) hastalar dahil edildi. Santral venöz basınç (CVP) ölçümü yapılan hastalarda ultrason kullanılarak VKi ve AD ölçüldü. Ölçümler curvilinier prob kullanılarak VKi çapları için, VKi ile sağ atriyum birleşiminin yaklaşık 2 cm distalinden M- modda inpiryum ve ekspiryum antero-posterior (AP) ve medio-Iateral (ML) olarak yapıldı. inspiryum ve ekspiryumda yapılan ölçümlerle VKi kollapsibilite indeksi (VKiKi) hesaplandı. AD çapı ölçümü ise M-modda, subksifoid pencereden çölyak trunkusun 1 cm proksimalinden transvers olarak yapıldı. Eş zamanlı vital bulgular, hemogram, hematokrit, bikarbonat, baz açığı, ile laktat ve pH değerleri kaydedildi. Yaş ortalaması 69.6 ± 12.8 (19-92) ve %60'1 erkek olan toplam 100 hastada CVP ölçümü yapıldı. CVP ortalaması 8.6 ± 5.6 mmH20 bulundu. VKi inspiryum AP ortalaması 1.1 ± 0.4 cm olarak, inspiryum ML 1.1 ± O.4cm olarak, expiryum AP ortalaması 1.6 ± 0.6 cm olarak ve expiryum ML ortalaması 1.7 ± 0.5cm olarak bulundu. Pearson korelasyon testi ile değerlendirme yapıldığında CVP değerleri ve VKiKi değerleri arasında %81.8 korelasyon (p<0.01), inspiryumda VKi AP çapı değerleri ile CVP değerleri arasında %50 korelasyon (p<0.01), VKi/AO değerleri ile CVP değerleri arasında da %86.4 korelasyon (p<0.01) inspiryumda VKi ML çapı değerleri ile CVP değerleri arasında %59.1 korelasyon (p<0.01) bulundu. Yapılan analizlerde CVP değeri ile VKi çapları arasında ve VKi/AO çapları oranıyla anlamlı bir ilişki olduğu görüldü. Sonuç olarak AS'deki kritik hasta takibinde vena kaya inferior ve aort çapları kullanılarak invaziv yöntemle ölçülen santral venöz basınç düzeyi tahmin edilebilir Anahtar kelimeler; Acil serviste ultrasonografi, intravasküler sıvı değerlendirilmesi, Santral venöz basınç, Vena kaya inferior kollabsibilite indeksi.