Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2009

Kaynakça: 39-44 y.

Koroner arter hastalığında (KAH) doğru endikasyonlarla yapılan cerrahi tedavinin yaşam kalitesini düzelttiği, yaşam süresini uzattığı bilinmektedir. Septomatik KAH tedavisinde koroner bypass cerrahisi 1958'den bu yana önemli aşamalar kaydetmiştir fakat bypass greftlerinin yıllar içerisinde tıkanması halen sorun oluşturmaktadır. Bypass sonrası sekonder korunmada aspirin en yaygın kullanılan antitrombotik ilaçtır. Aspirin kullanılmasına rağmen tıkayıcı vasküler olayların ortaya çıkması ve laboratuvar araştırmalarında trombosit fonksiyonlarının, aspirine normal cevap verenlere göre yeterince inhibe edilmediğinin gösterilmesi "aspirin direnci" olarak tanımlanmıştır. Çalışmamızda koroner bypass uygulanmış olan hastalarda Multiplate marka impedans agregometri cihazı ile aspirin direnci değerlendirildi. Çalışmamıza daha önce koroner bypass yapılan, en az 10 gün süreyle 100 mg ve daha fazla aspirin kullanan, endikasyon dahilinde koroner anjiyografi yapılmış 50 hasta dahil edildi. Bypass grefti tıkalı olanlar ile açık olanlar, aspirine dirençli olanlar ile duyarlı olanlar ayrı ayrı karşılaştırıldı. Bu hastalardan 22'sinde en az bir bypass damarı tıkalı, 28'inde ise bypass damarları açıktı. Tüm grup aspirine yanıt bakımından değerlendirildiğinde 50 hastanın 11'inde (%22) aspirin direnci saptandı. Gruplar ayrı ayrı olarak ele alındığında bypass damarı tıkalı olanlarda 7 hastada (%32), bypass damarı açık olan 4 hastada (%14) aspirin direnci saptanmıştır. Aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,141), bunun da örneklem büyüklüğünün yetersiz oluşuna bağlı olduğu düşünüldü. Çalışmaya alınan hastalarda 84'ü safen, 46'sı LİMA olmak üzere toplam 130 greft mevcuttu. Aspirin direnci olan grupta 34 greftin 11'i (%32), Aspirin duyarlı olan grupta 96 greftin 18'i (%18,7) tıkalı olup aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,044). Aspirine dirençli olan grupla aspirine duyarlı olan grup karşılaştırıldığında yaş, cinsiyet, sigara içiciliği, hipertansiyon, diyabet, hiperlipidemi, vücut kitle indeksi, kolesterol değerleri, eritrosit ve trombosit sayısı gibi özellikler ve bypass sonrası geçen süre açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı. Ortalama trombosit hacmi (p=0,046) aspirin dirençli grupta anlamlı olacak şekilde yüksek saptandı. Aspirin direnci olanlar kullandıkları aspirin dozu (100 mg ve 300 mg) açısından karşılaştırıldıklarında iki grup arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark saptanmamıştır (p=0,489). Sonuç olarak aspirin direncinin bypass grefti tıkanmasına neden olabileceği düşünüldü. Koroner bypasslı hastaların takibinde aspirin cevabının yeterliliğinin impedans agregometri cihazı ile kısa sürede değerlendirilip tedavinin bu sonuçlara göre düzenlenebileceği kanaatine varıldı. Anahtar kelimeler: Koroner bypass, aspirin direnci, impedans agregometri.