Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2017

Kaynakça var.

Multipl Skleroz (MS); santral sinir sisteminin, başlıca otoimmun inflamasyona bağlı, demiyelinizasyon, aksonal kayıp ve gliozis ile karakterize, ak maddenin ön planda tutulduğu ancak korteks ve derin gri maddeyi de etkileyebilen nörodejeneratif bir hastalığıdır. Relapsing Remitting MS (RRMS) hastalarında kullanılan oral ilaçlardan ikisi Fingolimod (Fingya®) ve Teriflunomid (Aubagio®)'dir. Fingolimod 2010 yılında Food and Drug Administration (FDA) tarafından RRMS hastaları için onaylanmıştır. ilk oral kullanılan MS ilacı olma özelliği taşır. Teriflunomid ise 2012 yılında RRMS'li erişkinlerin tedavisinde günde tek doz kullanım için onayalmıştır. Çalışmamızda amacımız hastanemizde takip edilen RRMS hastalarında Fingolimod ve Teriflunomid tedavilerinin yıllık atak oranı (YAO) ve yine yıllık bazda hesaplanan Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği (Expanded Disability Status Scale:EDSS) üzerindeki etkisini araştırmak ve bu ilaçların gerçek dünyadaki yan etki profillerini ortaya koymaktır. Çalışmamıza McDonald kriterlerine göre MS tanısı konulan 189 hasta dahil edildi Bunlardan 10l'si Fingolimod ve 82'si Teriflunomid kullanmaktaydı. Fingolimod alan hastaların 80'i kadın 2l'si erkekti. Ortalama yaşları 39,51 (Standart Sapma (SS) 9,976), ortalama tanı yaşları 30,32 (SS 9,219), ortalama ilk atak yaşı 27,90 (SS 8,148), hastanemizde ortalama takip süreleri 7,53 yıl (SS 3,78) ve daha önce kullanılan tedavi süresi ise ortalama 6,40 yıl (SS 3,16) bulundu. Fingolimod kullanan hastalarımızdan 2 tanesi 1 yıldan az süredir; 68'i 1 yıldır; 14'ü 2 yıldır, 8'i 3 yıldır ve 15'i 4 yıldır bu tedaviyi kullanmaktaydı. Teriflunomid kullanan 82 hastanın ise 23'ü erkek 59'u kadındı. Hastaların ortalama yaşları %40,89 (SS 11,67), ortalama tanı yaşı 35,79 (SS 11,21), ortalama ilk atak yaşı 32,85 (SS 10,50), hastanemizde takip süresi ortalama 4,52 (SS 3,76), önceki tedavi süresi 5,45 (SS 3,84) olarak hesaplandı. Teriflunomid kullanan hastaların ortalama tedavi kullanım süreleri 1 yıldı. Çalışmamızda Fingolimod tedavisinden önceki ve bu tedavi sonrasında yıllık atak sıklığı için belirlenmiş değerler Wilcoxon Signed Rank Test'e göre median, minimum ve maksimum olrak sıralandı (sırasıyla 0,50, 0, 2,54; 0, 0, 2,0). Bu değişim istatistikselolarak anlamlı bulundu (p<0,01). Aynı şekilde yıllık EDSS değişimi için de bu değerler hesaplandı (sırasıyla 0,20, -0,25, 0,75; 0, -1, 1,50) ve Fingolimod sonrası değişim istatistikselolarak anlamlı bulundu (p<0,01). Teriflunomid kullanan hastalarda ise önceki tedaviler ve Teriflunomid sonrasında yıllık atak sıklığı için belirlenmiş değerlerdeki değişim (sırasıyla 0, 0, 3,0; 0, 0, 1,0) istatistikselolarak anlamlı bulundu (p<0,01). EDSS değişimi için de aynı istatistiksel analiz yapıldı ve median, minimum ve maksimum hesaplandı (sırasıyla 0, -0,25, 1,50; 0,-0,50, 1) ve istatistikselolarak anlamlı bulundu (p<0,01). Bu sonuçlar hem Fingolimod hem de Teriflunomid'in, öncesi kullanılan tedaviler ile kıyaslandığında YAO ve EDSS üzerine olan olumlu etkiyaptığını gösterdi. Fingolimod tedavisine başlangıç daha çok önceki tedavinin etkili olmaması nedeniyle (%84,1); Teriflunomid tedavisine başlangıç ise daha çok önceki tedavide görülen yan etkiler nedeniyle (%43,9) yapıldı. ilk tedavi olarak Teriflunomid başlanan hastaların oranı %32,9'du. Her iki tedavi de hastalar tarafından iyi tolere edildi. Fingolimod alan hastaların %87,9'unda, Teriflunomid alanların ise %95,2'sinde yan etki bildirilmedi ve Fingolimod kullanan hastaların %92,5'i ve Teriflunomid kullanan hastaların %97,6'sl tedavisini sürdürdü. Anahtar Kelimeler: Multiple Skleroz, Fingolimod, Teriflunomid, Etkinlik, Yan etkiler.