İngilizce ve Türkçe özeti var.

Tez (Uzmanlık) -- Uludağ Üniversitesi, 2004

Kaynakça : 46-55 y.

Diyabetik hastalarda akut faz yanıtı proteinleriyle birlikte interlökin 1 (IL-1), interlökin 6 (IL-6), interlökin 8 (IL-8) ve tümör nekrozis faktör alfa (TNF- ) gibi proinflamatuvar sitokinlerin düzeylerinin artmış olduğu ve bunların diyabetik mikroanjiopatinin patogenezinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Çalışmamızda tip 2 diyabetik hastalarda retinopati gelişimi ile ilişkili risk faktörlerini tespit etmeyi ve farklı retinopati evrelerinde eritrosit sedimentasyon hızı (ESH), serum C-reaktif protein (CRP), yüksek duyarlılıklı CRP {high sensitivity CRP hs-CRP) ve TNF-a düzeylerini karşılaştırmayı amaçladık. Çalışmamıza tip 2 diabetes mellitus (DM) tanısıyla takip edilen 64 hasta (29 erkek, 35 kadın) ile 15 sağlıklı bireyden oluşan (10 kadın ,5 erkek) kontrol gurubu olmak üzere toplam 79 olgu alındı.CRP ve sitokin düzeylerini etkileyebilecek hastalığı olanlar veya ilaç kullanımı öyküsü olanlar çalışmaya alınmadılar. Diyabetik hastalar retinopatinin evresine göre üç guruba ayrıldılar: Retinopatisi olmayanlar gurup 1 ( NDR n=26), non-proliferatif retinopatisi olanlar gurup 2 (NPDR n=19) ve proliferatif retinopatisi olanlar gurup3(PDRn=19). Çalışmamıza alınan diyabetik hastalarda retinopati gelişimi ile hastalık süresi arasında yakın bir ilişki saptadık. Diyabetik retinopatisi (DR) olan hastalar arasında yaş dağılımı açısından anlamlı fark olmamasına rağmen, hastalık süreleri açısından anlamlı farklılık vardı. Gurup 1 hastalarının hastalık süreleri 6,9 ± 6,5 yıl, gurup 2 hastalannın 10,3 ± 5,4 yıl ve gurup 3 hastalarının ise 12,7 ± 5,1yıl idi (p]0,001). Ayrıca guruplar arasında cinsiyet dağılımı açısından da istatistiksel olarak farklılık saptadık (p[0,05). Proliferatif retinopatisi olan hastalar arasında erkek hastalar çoğunlukta iken, retinopatisi olmayan hasta gurubunda ise metabolik kontrolü kötü olan obez bayanlar çoğunluktaydı. Ayrıca proliferatif retinopatisi olan hasta gurubunda albuminüri ve insülin tedavisi alma oranı diğer guruplara göre daha yüksekti. ESH, CRP, hs-CRP ve TNF-a düzeyleri açısından, farklı retinopati evrelerinde diyabetik hastalar ile kontrol gurubu arasında belirgin bir farklılık yoklu. Hastalar BKİ ve almakta oldukları tedaviye göre guruplara ayrıldığında da inflamasyon göstergeleri ile sitokin düzeyleri arasında anlamlı fark olmadığım saptadık. Ancak CRP ve hs-CRP ile tokluk kan glukozu (TKG) arasında anlamlı derecede pozitif korelasyon vardı (p[0,001 ve rho=0,621). Ayrıca hs-CRP ile CRP ve ESH arasında da pozitif korelasyon mevcuttu (p[0,005). Hastalık süresi ve metabolik kontrol retinopati gelişimi açısından en önemli risk faktörleridir.