Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2008.

Kaynakça: 34-44 y.

Akciğer kanseri tüm dünyada kansere bağlı ölümlerin en sık nedenidir. Irk, cinsiyet, yaş, coğrafi ve sosyoekonomik koşullar gibi faktörler görülme sıklığını etkilemektedir. Akciğer kanserlerinin % 80'ini küçük hücreli dışı akciğer kanseri oluşturmaktadır. Erken evre KHDAK' inde öncelikli tedavi cerrahidir. Postoperatif toraks ışınlaması ve sistemik kemoterapinin (KT) yaşam süresini uzattığı gösteren yeni çalışmalar mevcuttur. Memeli hücrelerinde farklı DNA hasarları farklı DNA tamir yolları ile tamir edilmektedir. Ekzisyon tamiri BER ve NER olmak üzere ikiye ayrılır. NER mekanizması en az 20 proteinin görev aldığı bir kesme ve yapıştırma mekanizmasıdır. Platinum grubu ilaçların oluşturduğu DNA hasarları daha çok NER ile onarılmaktadır. Bu da NER ile bu ilaç grubunun tedavi etkinliği arasında bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir. NER tamir mekanizmasının en önemli ayağı ERCC1' dir. Literatürde ERCC1 gen düzeyi ile kanserlerin metastaz durumu, evresi, prognostik önemi, tedaviye yanıtları, progresyon zamanı, genel sağkalım ve hastalıksız sağkalım arasındaki ilişkiyi araştıran birçok çalışma mevcuttur. Over, kolon, serviks, testis, mesane ve küçük hücreli dışı akciğer kanserli hücre gruplarında ERCCl'in m RNA ekspresyonunun platinum rezistansı gösterdiği invitro çalışmalarla gösterilmiştir. Çalışmamızda retrospektif olarak adjuvan platin bazlı kemoterapi alan KHDAK 'li hastalarda tümör dokusu ERCC1 gen düzeyi ile hastalıksız sağkalım ve genel sağkalım arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmaya 82 hasta dahil edilmiştir. Hastalara ait biyopsilerin parafin bloklarından kesitler alınarak immünohistokimyasal yöntemle ERCC1 gen ekspresyonu belirlenmiştir. Elde edilen veriler, hastaya ait demografik özellikler, evre, hastalıksız sağkalım ve genel sağkalım verileri göz önünde tutularak karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda ERCC1 gen ekspresyonu olmayan grupta progresyonsuz sağkalım süresinin ve genel sağ kalım süresinin ERCC1 pozitif grupla karşılaştırıldığında daha uzun olduğu ancak bunun istatistiksel olarak anlamlılık ifade etmediği görüldü. Sonuç olarak bu sınırlı sayıda hasta ile yapılmış çalışmada, platin bazlı adjuvan kemoterapi alan KHDAKTı hastalarda ERCC1 aşırı ekspresyonun hastaiıksız sağkalımı ve genel sağkalımı olumsuz yönde etkileyebileceği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: küçük hücreli dışı akciğer kanseri, ERCC1, adjuvan kemoterapi, sisplatin.