Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2013

Kaynakça: 40-45 y.

Çalışmamızda Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD tarafından gerçekleştirilen santral venöz kateterizasyon (SVK) işlemlerini retrospektif olarak inceleyerek oluşan komplikasyonları, nedenlerini ve işlemin başarısını etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçladık. Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulamaları Araştırma Merkezi Hastanesi, ameliyathaneleri ve Anestezi Yoğun Bakım Ünitesinde Kasım 2009 - Haziran 2012 tarihleri arasında SVK işlemi gerçekleştirilen ve "Santral Venöz Kateterizasyon Formu" doldurulan 922 hasta, etik kurul onayı alındıktan sonra retrospektif olarak incelendi. Hastaların demografik özellikleri, girişimin özellikleri, uygulayıcının deneyimi ve mekanik komplikasyonlar ile ilgili veriler, doldurulmuş formlar ve hasta dosyalarından elde edildi. Hastalardan 23'ü, verilerin eksikliği nedeniyle çalışma dışı bırakıldı, 98'i Anestezi Yoğun Bakım Ünitesinde 801 tanesi ise ameliyathanede olmak üzere toplam 899'u incelendi. Yapılan 1022 girişimde en sık kullanılan venin sağ internal juguler ven olduğu belirlendi (%84,1). Zor kateterizasyon (ikiden fazla deneme gereken) işleminin nedenleri incelendiğinde; bunun hasta yaşı (p<0.001), venin daha önce kullanılmış olması (p<0.001), uygulayıcının deneyimi (p<0.001) ile ilişkili olduğu bulundu. Hastaların %16.7'sinde komplikasyon geliştiği ve en sık görülen komplikasyonun arter ponksiyonu olduğu saptandı (%11.2). Komplikasyon görülme oranının, kateter yerleştirilen veni daha önce kullanılmış olan, yaşı <8 olan, ikiden fazla deneme yapılan ve başarısız kateterizasyon yaşanan hastalarda, diğer hastalara göre daha yüksek olduğu bulundu (p<0,001, p=0.008, p<0.001, p<0.001). Uygulayıcının eğitim süresini 4 yıldan az ve daha önce yerleştirdiği kateter sayısının 30 adetten az olmasının komplikasyon görülme oranını arttırdığı saptandı (p<0.001). Sonuç olarak, uygulayıcının yeterli deneyime sahip olmaması ve başarısız kateterizasyon girişimleri SVK işlemini zorlaştırmakta ve komplikasyon oranını artırmaktadır. Bu nedenle SVK işleminin; pediyatrik olgularda daha deneyimli kişilerce yapılması, komplikasyonlarının azaltmak için deneyimli kişilerin denetiminde girişim yapılması ve uygulayıcının ikiden fazla deneme yapması gerekiyorsa işlemi daha deneyimli kişiye devretmesi gerektiği kanısına varılmıştır. Anahtar kelimeler: santral venöz kateterizasyon, erişkin, çocuk, komplikasyon, risk faktörleri.