Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2013

Kaynakça: 38-44 y.

Otoimmun tiroidit çocuk ve ergenlerde hipotiroidi ve tiroid bezinde büyümeye sebep olan edinsel hastalıklar içinde ilk sırada yer almaktadır. Otoimmun tiroidit aynı zamanda endemik iyot eksikliği olmayan bölgelerde kazanılmış hipotiroidi ve guatrın da önde gelen nedenidir. Çalışmamızda Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Endokrinoloji Bilim Dalı polikliniğinde 2001-2011 yılları arasında otoimmun tiroidit tanısı konulmuş ve tedavi verilmiş 260 hastanın başvuru yaşı, başvuru şikayeti, hipotiroidi veya hipertiroidi semptomları, guatr evreleri, fizik muayene bulguları, aile öyküleri, eşlik eden hastalıkları, tiroid fonksiyon testleri, otoantikorları, başlanan tedavi, tedaviye yanıtları ve takip süresi değerlendirilmiştir. Çalışmaya alınan 260 vakanın %14,2'si erkek, %85,8'si kızdı. Kız/erkek oranı 6/1 idi. Vakaların %20,4'ünün aile öyküsünde guatr veya tiroid hastalığı saptandı. En sık başvuru şikayeti guatr (%70) iken sinirlilik (%6), aktivite azalması (%5), boy kısalığı (%4), kilo artışı (%4), adet düzensizliği (%4), çarpıntı (%3), halsizlik (%1) ve kabızlık (%1) sırası ile saptanan bulgulardı. Tiroid otoantikorlarına bakıldığında anti tiroglobulin pozitifliği oranı %66,9, anti tiroid peroksidaz pozitifliği oranı %81,9 idi. Başvuru esnasında hipotiroid vaka oranı %27,7, ötiroidik vaka oranı %65,4, hipertiroidik vaka oranı %6,9 olduğu saptandı. Tedavi alan vakaların %80'ine hipotiroidi nedeni ile, %6,9'una hipertiroidi nedeni ile tedavi başlanmıştı. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası tiroid hormon düzeyleri karşılaştırıldığında hipotiroid ve hipertiroid olgularda tiroid stimüle edici hormon, serbest T3 ve serbest T4 düzeylerinde belirgin düzelme saptandı. Bu sebeple tedavi öncesi ve tedavi sonrası tiroid stimule edici hormon, serbest T4 ve serbest T3 düzeyleri karşılaştırıldığında hormon düzeyleri arasında anlamlı farklılık saptandı (p<0,05). Otoimmun tiroiditli çocuk ve ergen olgularda tanı ve izlem sırasında klinik ve laboratuvar bulguları değişkenlik gösterebilmektedir. Olguların yakın izlemi önemlidir. Biz de bu bulgular eşliğinde merkezimizde izlenen otoimmun tiroidit tanılı hastaların klinik özelliklerini inceleyerek elde ettiğimiz bulgularla otoimmun tiroiditlerin genel özellikleri, tedavi ve izlemi konusunda yol gösterici olacağını düşünmekteyiz. Bu nedenle çalışmamızın sonraki çalışmalar için literatüre katkıda bulunacağı düşüncesindeyiz. Anahtar kelimeler: Otoimmun tiroidit, guatr, tiroid bezi.