Türkçe ve İngilizce özeti var.

Tez (Uzmanlık)--Uludağ Üniversitesi, 2005

Kaynakça: 74-88 y.

Bu kesitsel çalışma, 01 Haziran - 30 Eylül 2005 tarihleri arasında Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesinde (NHSEAB) yürütülmüştür. Bu bölgede yaşayan 40 - 60 yaş arası 2533 kadın arasından 1013 kadın, tabakalandırılmış sistematik örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Çalışmanın amacı, NHSEAB'nde yaşayan 40 - 60 yaş arasındaki kadınların; • Menopoza girme yaşını saptamak, • Menopoza girme yaşını etkileyen faktörleri belirlemek, • Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği ile kadınların bu döneme ilişkin yakınmalarını tespit etmek, • Elde edilen verileri diğer çalışma sonuçları ile karşılaştırmak ve • Kadınların bu döneme ilişkin sorunlarına yönelik çözüm önerilerinde bulunmaktır. Çalışmada kadınların sosyodemografik bilgilerini, menopoza girme yaşını ve bunu etkileyen etmenleri içeren bir anket formu ile geçerlilik ve güvenirlik testleri yapılmış, Türkçe'ye çevrilmiş, menopozal döneme ilişkin psikolojik, somatik ve ürogenital semptomları değerlendiren Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Menopoza girme yaşını etkileyen faktörler arasında kadının sosyodemografik özellikleri, doğurganlık özellikleri, annelerinin menopoza girme yaşı, sigara ve oral kontraseptif kullanma durumları sorgulanmıştır. Çalışmaya alınan kadınların yaş ortalaması 48,2 ± 5,9 yıl olup, %44,2'si postmenopozal dönemde yer almaktadırlar. Tüm kadınların menopoza girme yaşı ortalaması 45,9 ± 5,3 yıl, doğal olarak menopoza giren kadınların yaş ortalaması 46,7 ± 4,8 yıldır. Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği'ne göre kadınların mevcut şikayetleri içerisinde en fazla %82,8 ile fiziksel ve zihinsel yorgunluk saptanmıştır. Bunu %78,4 ile sinirlilik ve %76,4 ile keyifsizlik izlemektedir. Ölçeğin değerlendirme sonuçlarına göre, toplam puanların ortalaması 13,4 ± 6,8'dir. Bu sonuçlar ile bölgedeki kadınların orta düzeyde menopozal semptom yaşadıkları değerlendirilebilir. Kadınların mevcut şikayetlerinden sinirlilik ile menopoz arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Postmenopozal dönemindeki kadınlarda sinirlilik 1,76 kat daha fazla görülmektedir. Çalışma sonucunda, çalışan kadınların çalışmayan kadınlara göre menopozlu olma durumunun 0,44 kat daha fazla olduğu ve ilk evlenme yaşı 18 yaş ve üstü olan kadınların, 18 yaş altı kadınlara göre, menopozlu olma durumunun 0,52 kat daha fazla olduğu gözlenmiştir. Menopoz yaşını etkileme olasılığı düşünülen faktörlerin bilinmesi sonucu, önlenebilir faktörlere gerekli müdahaleler yapılabilir ve kadınların erken yaşlarda menopoza girmelerinin önüne geçilerek kadın sağlığı korunmaya çalışılabilir. Kadının yaşam kalitesini etkileyen psikosomatik şikayetlerin düzeltilmesi ile kendini en az düzeyde verimli ve mutsuz hisseden kadın için menopoz dönemi, yeni bir başlangıç ve mutlu bir dönem haline getirilebilir. Ülkemizde kadınların doğal menopoza girme yaşı ve bunu etkileyen faktörler ile ilgili kapsamlı toplum çalışmaları yoktur. Oysa uygun sağlık politikalarının geliştirilebilmesi, kadına yönelik hizmet verimliliğinin arttırılabilmesi için menopoz ve menopozun yarattığı problemlere ilişkin daha fazla veriye ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Menopoz yaşı, Menopoz yaşına etki eden faktörler, menopoz semptomlarını değerlendirme ölçeği...